Οι εκλογικές ποσοστώσεις για τις γυναίκες («EQW») έχουν γίνει παγκόσμια τάση, δημιουργώντας ερωτήματα σχετικά με τη συνταγματικότητά τους σε διαφορετικά νομικά συστήματα. Αυτό το σύντομο κομμάτι επιχειρεί να συνοψίσει ορισμένα από τα κύρια θέματα που εμπλέκονται σε αυτήν τη συζήτηση και την προσέγγιση των δικαστηρίων σε αυτήν. Το κείμενο ολοκληρώνεται προσφέροντας ορισμένα γενικά κριτήρια για την αξιολόγηση της συνταγματικότητας του EQW.
Τι είναι το EQW;
Το EQW είναι εκλογικοί μηχανισμοί για την αύξηση του αριθμού των γυναικών σε αντιπροσωπευτικά όργανα. Υπάρχουν τρεις βασικοί τύποι. Το πιο ήπιο είδος είναι οι εθελοντικές ποσοστώσεις φύλου που υιοθετούνται από πολιτικά κόμματα κατά τη διαμόρφωση των εκλογικών τους καταλόγων. Ένα ισχυρότερο είδος είναι υποχρεωτικές ποσοστώσεις που επιβάλλονται από το νόμο στους εκλογικούς καταλόγους. Ο ισχυρότερος τύπος είναι δεσμευμένες θέσεις για γυναίκες στο Κοινοβούλιο. Είναι αξιοσημείωτο ότι αυτά τα μοντέλα δείχνουν κάποιους περιφερειακούς συσχετισμούς . Κατά συνέπεια, οι θέσεις για την κράτηση μπορούν να βρεθούν σε χώρες της Αφρικής και της Ασίας και υποχρεωτικές ποσοστώσεις στη Λατινική Αμερική και σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες. Οι εθελοντικές ποσοστώσεις είναι λιγότερο γεωγραφικά συγκεντρωμένες, αλλά φαίνεται ότι ήταν ιδιαίτερα επιτυχημένες στις σκανδιναβικές χώρες.
Αυτό το κείμενο αναφέρεται μόνο σε υποχρεωτικές ποσοστώσεις που επιβάλλονται από το νόμο στον εκλογικό κατάλογο (δεύτερου τύπου), η οποία προκάλεσε το μεγαλύτερο μέρος της συνταγματικής συζήτησης, εν μέρει επειδή οι εθελοντικές ποσοστώσεις είναι λιγότερο αμφιλεγόμενες (το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι μπορεί να τις καλύπτει) και επίσης επειδή οι δεσμευμένες έδρες μοιάζουν περισσότερο με μη δημοκρατικά ή μόλις δημοκρατικά καθεστώτα.
Γιατί το EQW;
Παρά το ότι είναι περισσότερο από το ήμισυ του πληθυσμού, μόνο το 25% των μελών των εθνικών νομοθετικών τμημάτων είναι γυναίκες . Στις αρχές του ΧΧΙ αιώνα, αυτός ο μέσος όρος ήταν 13%. Αυτά τα δεδομένα παρέχουν υποστήριξη σε δύο βασικούς ισχυρισμούς πίσω από το EQW: i) έναν ισχυρισμό ισότητας: οι γυναίκες εξακολουθούν να υφίστανται συστηματικές διακρίσεις στο πολιτικό περιβάλλον · ii) ισχυρισμός για πολιτική εκπροσώπηση: υπάρχει επικίνδυνο αντιπροσωπευτικό έλλειμμα των γυναικών στην πολιτική.
Πλεονεκτήματα
Το EQW θεωρείται «γρήγορο» για την επίτευξη ισορροπημένης φύσης πολιτικής εκπροσώπησης, εξοικονομώντας δεκαετίες αργής αύξησης του αριθμού των γυναικών στα εθνικά κοινοβούλια.
Επιπλέον, το EQW μπορεί να είναι λιγότερο αμφιλεγόμενο από τις ποσοστώσεις σε άλλα πλαίσια (π.χ. διοικητικό συμβούλιο, πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση), επειδή είναι ευέλικτα στο βαθμό που δεν εξασφαλίζουν ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Αυτές δεν είναι δεσμευμένες θέσεις: οι ψηφοφόροι διατηρούν την τελική απόφαση σχετικά με το ποιος θα πρέπει να εκλεγεί για αξίωση.
Το EQW έχει επίσης επαινηθεί για την αύξηση της αντιπροσωπευτικότητας του συστήματος στο σύνολό του, και ακόμη και για τη βελτίωση της ποιότητας της πολιτικής συμπεριλαμβάνοντας τις προοπτικές των γυναικών. Επιπλέον, το EQW θα επέτρεπε την εμφάνιση περισσότερων γυναικών ηγετών, οι οποίες με τη σειρά τους θα μπορούσαν να επιταχύνουν την επίτευξη της ισότητας των φύλων.
Δυσκολίες: είναι το EQW συνταγματικό;
Το EQW είναι αμφιλεγόμενο για πολλούς λόγους, επειδή κατηγορείται, μεταξύ άλλων, για ηθική αδικία και ασυμβίβαστο με τα δημοκρατικά πρότυπα. Από μια συνταγματική προσέγγιση, οι ιδιαιτερότητες κάθε συστήματος μπορεί να είναι καθοριστικές για την αξιολόγηση της συνταγματικότητας του EQW. Ωστόσο, από θεωρητική και συγκριτική οπτική γωνία, το EQW αμφισβητείται συνήθως για παραβίαση των συνταγματικών εννοιών της ισότητας, της πολιτικής εκπροσώπησης και των πολιτικών δικαιωμάτων.
Στηρίζοντας τον ισχυρισμό περί ισότητας, υπάρχει η έννοια της ισότητας ως μη υποταγής και καταφατικής δράσης ως μηχανισμός διέλευσης. Και τα δύο είναι αμφιλεγόμενα και τα επιχειρήματα είναι γνωστά. Θα ήθελα απλώς να αναφέρω εδώ ότι η εστίασή τους στην ισότητα μεταξύ ομάδων μπορεί να προκαλέσει συνταγματικές δυσκολίες. Πρώτον, επειδή η ισότητα μεταξύ ομάδων μπορεί να συγκρούεται με το ατομικό δικαίωμα στην ισότητα, κάτι που αποτελεί πρωταρχικό μέλημα σε πολλά συνταγματικά συστήματα. Δεύτερον, το μεγάλο μέγεθος της ομάδας (γυναίκες) ενισχύει ορισμένες τυπικές ανησυχίες σχετικά με την ισότητα εντός του ομίλου, όπως το έλλειμμα που αντιμετωπίζει τις διατομεακές διακρίσεις που υπέστησαν οι υποομάδες των γυναικών και η ένσταση «κρεμώδες στρώμα» (δηλαδή, πολιτικές θετικής δράσης τείνουν να ωφελούν τις πιο ευνοημένες υποομάδες εντός της στοχευμένης μειονεκτικής ομάδας). Έτσι, το EQW μπορεί να είναι ένα ακατέργαστο μέτρο που μπορεί να αναπαράγει και να ενισχύει τις τρέχουσες ιεραρχίες εντός της μεγάλης ομάδας γυναικών. Τρίτον, το προφανές ερώτημα γιατί θα πρέπει να υπάρχουν εκλογικές ποσοστώσεις μόνο για τις γυναίκες, δεδομένου ότι ενδέχεται να υπάρχουν και άλλες μειονεκτούσες ομάδες που απουσιάζουν ακόμη περισσότερο στο πολιτικό περιβάλλον (π.χ. αυθεντικοί λαοί, άτομα με ειδικές ανάγκες, μετανάστες) Αυτή η αντίρρηση, αν και σχετική, μπορεί να είναι λιγότερο αυστηρή σε χώρες όπου η ισότητα των φύλων αντιμετωπίζεται ειδικά από το Σύνταγμα ως πρωταρχική μέριμνα (π.χ. Χιλή, Γερμανία, Γαλλία)
Πίσω από τον ισχυρισμό πολιτικής εκπροσώπησης που υποστηρίζει το EQW, υπάρχει η έννοια του καθρέφτη ή της περιγραφικής αναπαράστασης, δηλαδή, η αντιπροσωπευτική σχέση προκύπτει από ένα κοινό χαρακτηριστικό μεταξύ του εκπροσώπου και του εκπροσωπούμενου (φύλο). Το EQW μπορεί επίσης να περιλαμβάνει μια προσδοκία κάποιου βαθμού ουσιαστικής εκπροσώπησης (οι εκπρόσωποι των γυναικών υποτίθεται ότι ανταποκρίνονται στις γυναίκες και τα συμφέροντά τους).
Αυτές οι ιδέες μπορεί να είναι προβληματικές για πολλούς λόγους. Πρώτον, η συνταγματική δημοκρατία βασίζεται στη λογοδοσία, η οποία είναι δύσκολο να εφαρμοστεί στους περιγραφικούς εκπροσώπους. Εξάλλου, αντιπροσωπεύουν ότι είναι αυτό που είναι και όχι για να κάνουν αυτό που κάνουν. Δεύτερον, το EQW και η αναπαράσταση του καθρέφτη μπορούν να θεωρηθούν ως κλασματοποίηση και «φύλαξη» του αδιαίρετου έθνους ως η απόλυτη πηγή δημοκρατικής πολιτικής εξουσίας. Τρίτον, το EQW, όταν σχετίζεται με ουσιαστική εκπροσώπηση, προϋποθέτει την ύπαρξη και τον προσδιορισμό των συμφερόντων, των θεμάτων και της ατζέντας των γυναικών, τα οποία αμφισβητούνται σοβαρά. Τέταρτον, αμφισβητήθηκε η σχέση μεταξύ του αριθμού των γυναικών στα κοινοβούλια και της πραγματικής ανάπτυξης της ουσιαστικής εκπροσώπησης των γυναικών. Το τελευταίο φαίνεται να εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, ιδίως από τον τύπο των γυναικών που εκλέγονται. Πέμπτον, οι γυναίκες είναι μια τόσο μεγάλη ομάδα που δημιουργεί ανησυχίες για την κατάλληλη εκπροσώπηση των υποομάδων. Αυτή η διαφορετική ομάδα μεταξύ των ομάδων θα σήμαινε επίσης ότι, αν και το φύλο έχει πολιτική σημασία, είναι αμφίβολο ότι πρέπει να θεωρείται ως ο εξέχων και καθοριστικός παράγοντας της πολιτικής συμπεριφοράς, συμπεριφοράς ή ακόμη και προοπτικών.
Τέλος, το EQW παρεμβαίνει σε τουλάχιστον τρία θεμελιώδη δικαιώματα: ενεργή ψηφοφορία (περιορισμός της ελευθερίας των ψηφοφόρων), παθητική ψηφοφορία (αποκλεισμός υποψηφίου) και ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι (παρέμβαση στην αυτονομία των πολιτικών κομμάτων).
Το EQW αναλαμβάνει ένα όραμα πολιτικών δικαιωμάτων που: i) τονίζει το ρόλο τους ως θεμελιώδες στοιχείο της δημοκρατίας και ii) επικεντρώνεται στην ομαδική τους διάσταση. Επιπλέον, ενώ η ενεργητική ψηφοφορία έχει ένα φιλόδοξο περιεχόμενο που κατανοεί την ουσιαστική εκπροσώπηση, η παθητική ψηφοφορία ως ατομικό δικαίωμα υποβαθμίζεται, αμφισβητώντας τη φύση της ως θεμελιώδες δικαίωμα και επιτρέποντας την εκτενή ρύθμισή της από τον νομοθέτη, υπό τον επιμελή έλεγχο. Αυτή η προσέγγιση μπορεί να μην ταιριάζει άνετα, σε ορισμένα συστήματα, με το κυρίαρχο συνταγματικό δόγμα.
Τέλος, το EQW ποικίλλει από πολύ ευέλικτο (π.χ., τουλάχιστον το 40% της λίστας των κομμάτων θα πρέπει να κατανέμεται διαφορετικού φύλου) σε αρκετά άκαμπτο (π.χ. αυστηρή εναλλαγή φύλων εντός των λιστών). Ανάλογα με το εκλογικό σύστημα της χώρας ( δεν ταιριάζουν όλα εξίσου καλά με τέτοιου είδους ποσοστώσεις ), το EQW μπορεί να πλησιάσει για να εξασφαλίσει ένα συγκεκριμένο εκλογικό αποτέλεσμα, επηρεάζοντας έτσι τα πολιτικά δικαιώματα πιο έντονα.
Πώς αντιμετώπισαν τα δικαστήρια το EQW;
Τα περισσότερα καταστατικά που επιβάλλουν το EQW δεν έχουν υποβληθεί σε δικαστικό έλεγχο από Συνταγματικό Δικαστήριο. Από τις υποθέσεις στις οποίες διεξήχθη αυτή η εξέταση (π.χ. Γαλλία, Μεξικό, Ισπανία, Ιταλία, Χιλή, Ελβετία, Κολομβία, Βενεζουέλα), εκτός από τις εγχώριες παράγοντες (τέτοιες ειδικές συνταγματικές διατάξεις), τα δικαστήρια φαίνεται να καταφεύγουν σε ένα κοινό σύνολο θεωρητικών λόγων για την ανάλυσή τους, αναφέροντας κυρίως την ισότητα / καταφατική δράση, την πολιτική εκπροσώπηση και τα πολιτικά δικαιώματα. Ωστόσο, τα δικαστήρια τείνουν να υιοθετούν μια κάπως απλοϊκή προσέγγιση, συνήθως χρησιμοποιώντας μόνο έναν από αυτούς τους θεωρητικούς παράγοντες ως τον πρωταρχικό καθοριστικό παράγοντα, συχνά παρακάμπτοντας τα πιο αμφιλεγόμενα ζητήματα που σχετίζονται με αυτούς τους παράγοντες, και μάλλον αγνοώντας τις ιδιαιτερότητες της ομάδας στόχου (γυναίκες).
Επιπλέον, τα δικαστήρια χρησιμοποιούν συχνά μια συστημική προσέγγιση που εστιάζει στον αντίκτυπο του EQW στα πολιτικά και νομικά συστήματα, παρά στη συμβατότητα μεταξύ του EQW και των ατομικών δικαιωμάτων (ισότητα και πολιτικά δικαιώματα). Τα πολιτικά δικαιώματα εμφανίζονται συνήθως στις αποφάσεις των δικαστηρίων, αλλά γίνονται κατανοητά ως επί το πλείστον με διφορούμενο τρόπο που είναι αρκετά ευέλικτος για να φιλοξενήσει το EQW.
Όσον αφορά την πιθανή επέκταση του EQW σε άλλες ομάδες, οι αποφάσεις των περισσότερων δικαστηρίων για το EQW δεν παρέχουν πολλές οδηγίες. Δεν κάνουν διάκριση μεταξύ της συνταγματικότητας των εκλογικών ποσοστώσεων γενικά και της συνταγματικότητας του EQW, και δεν γίνεται σύγκριση μεταξύ της αξίωσης των γυναικών και των ισχυρισμών άλλων ομάδων.
Από το "Είναι το EQW συνταγματικό;" να «Πότε είναι το EQW συνταγματικό;
Συνοψίζοντας, η συνταγματικότητα του EQW εξαρτάται – εκτός από συγκεκριμένους εγχώριους παράγοντες – από τις επικρατούσες συνταγματικές έννοιες της ισότητας / καταφατικής δράσης, της πολιτικής εκπροσώπησης και των πολιτικών δικαιωμάτων.
Επιπλέον, μια συγκριτική προοπτική υποδηλώνει ότι: i) ένας αυξανόμενος αριθμός χωρών έχουν υιοθετήσει EQW, και ii) τα συνταγματικά δικαστήρια έχουν γενικά καθυστερήσει στο EQW. Κατά συνέπεια, το κύριο ερώτημα φαίνεται να έχει αλλάξει από το κατά πόσον το EQW είναι συνταγματικό στο πότε πρέπει να θεωρηθεί συνταγματικό.
Ελλείψει συγκεκριμένης συνταγματικής διάταξης, ή ακόμη και ως συμπλήρωσή της, τρία κριτήρια μπορεί να προωθηθούν για την αξιολόγηση της συνταγματικότητας του EQW. Πρώτον, το προσωρινό EQW θα πρέπει να προτιμάται από τα μόνιμα. Αυτό συνδέεται με το «επιχείρημα εξαιρετικότητας» πίσω από τα μέτρα καταφατικής δράσης, αλλά και με το μέγεθος του περιορισμού των σχετικών πολιτικών δικαιωμάτων. Δεύτερον, το EQW θα πρέπει να είναι «ουδέτερο», δηλαδή, πρέπει να καταρτίζεται έτσι ώστε να ωφελεί το λιγότερο εκπροσωπούμενο φύλο – ό, τι κι αν είναι, προς το παρόν ή στο μέλλον – και όχι μόνο για τις γυναίκες. Τρίτον, όσο πιο ευέλικτο το EQW, τόσο λιγότερο αυστηρός ο περιορισμός του ατομικού δικαιώματος στην ισότητα και των πολιτικών δικαιωμάτων.
Ένα άλλο ερώτημα είναι εάν το θεωρητικό πλαίσιο για την αξιολόγηση της συνταγματικότητας του EQW μπορεί να επεκταθεί και σε άλλες ομάδες, και εάν ναι, τι είδους προσαρμογές πρέπει να είναι απαραίτητες.
Αυτή είναι μια αυτόματη μετάφραση μιας ανάρτησης που δημοσιεύτηκε στο Verfassungsblog στη διεύθυνση URL https://verfassungsblog.de/electoral-quotas-for-women/ στις Mon, 27 Jul 2020 11:20:14 +0000.