Στόχοι, προκλήσεις και σενάρια του έργου Valditara σε τεχνολογικά-επαγγελματικά ιδρύματα

Στόχοι, προκλήσεις και σενάρια του έργου Valditara σε τεχνολογικά-επαγγελματικά ιδρύματα

Τι θα αλλάξει με το κυβερνητικό νομοσχέδιο που υπέγραψε ο υπουργός Βαλδιταρά για την αλυσίδα τεχνολογικής-επαγγελματικής κατάρτισης. Η ομιλία του Orazio Niceforo του ιδρύματος Kuliscioff

Τη Δευτέρα 18 Σεπτεμβρίου το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε το νομοσχέδιο που εκπόνησε ο υπουργός Giuseppe Valditara, το οποίο ιδρύει, αφενός, την «αλυσίδα τεχνολογικής- επαγγελματικής κατάρτισης» (ποιος ξέρει γιατί όχι τεχνικο-επαγγελματική) και αφετέρου τροποποιεί την ισχύουσα νομοθεσία σχετικά με την «αξιολόγηση της συμπεριφοράς των μαθητών». Δύο πολύ διαφορετικά θέματα συγκεντρώθηκαν σε ένα ενιαίο κείμενο, προφανώς, για να διασφαλιστεί ότι η κοινοβουλευτική τους διαδικασία θα προχωρήσει παράλληλα και με τους ίδιους χρόνους εκτέλεσης (σχολικό έτος 2024-2025): ένας πολύ φιλόδοξος χρονικός στόχος για ένα νομοσχέδιο που πρέπει να περάσει από όλα τα βήματα που προβλέπουν οι κανόνες του τέλειου διθάλαμου και που για να προχωρήσει σε σύντομο χρονικό διάστημα απαιτείται η απόλυτη ενότητα (που δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένη) της σημερινής κυβερνητικής πλειοψηφίας και στα δύο θέματα.

Τούτου λεχθέντος, σε αυτό το άρθρο σκεφτόμαστε μόνο αυτό που αποφασίστηκε από το CDM σχετικά με το θέμα της τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης, δύο από τους τρεις μεγάλους τομείς (ο τρίτος είναι αυτός της γυμναστικής) στους οποίους το ανώτερο γυμνάσιο στην Ιταλία έχει διαιρέθηκε για δεκαετίες με ομοιόμορφη διάρκεια πέντε ετών. Τα νέα χαρακτηριστικά είναι πολλά και σημαντικά:

  • την ιδέα της επανεξέτασης ολόκληρου του χώρου της τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης (συμπεριλαμβανομένου ενός μέρους της περιφερειακής) ως «αλυσίδα εφοδιασμού», δηλαδή με μια ενιαία προσέγγιση τόσο σε οριζόντια (δίκτυο, σύστημα) όσο και σε κάθετη (ανάπτυξη , δυναμική) επίπεδο ;
  • η μείωση της διάρκειας από πέντε σε τέσσερα χρόνια για μεγάλο αριθμό ΤΠ και ΔΙ (ο μέγιστος αριθμός θα καθοριστεί αργότερα με διυπουργικές συμφωνίες και με τις Περιφέρειες), περισσότερο μια διαρθρωτική μεταρρύθμιση παρά ένα πείραμα.
  • η φυσική (αλλά όχι υποχρεωτική) διέξοδος στο διετές ITS Academy (μοντέλο 4+2).
  • την ισχυρή αλληλεπίδραση με τον κόσμο της εργασίας και των επαγγελμάτων και με τις Περιφέρειες, των οποίων η αρμοδιότητα στο σχεδιασμό της ολοκληρωμένης προσφοράς κατάρτισης μεταξύ εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης επαναλαμβάνεται·
  • Η πρόσβαση στην Ακαδημία ITS επιτρέπεται επίσης σε φοιτητές που αποφοιτούν από τετραετή περιφερειακά μαθήματα των οποίων οι δεξιότητες επικυρώνονται από το Invalsi μέσω ειδικών ερευνών.

Όπως φαίνεται, η ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση θα αναμορφωνόταν σε βάθος γιατί για πρώτη φορά θα δημιουργήθηκαν πραγματικά αυτοί οι δύο τομείς – το γυμνάσιο και το τεχνικό-επαγγελματικό – που είχε εξαγγείλει η μεταρρύθμιση του Μοράτι αλλά δεν επιτεύχθηκε ποτέ λόγω του αδέξια (και ψεύτικα) προσόντα ΤΕΙ.

ΔΙΠΛΩΜΑ «ΤΡΙΤΟΚΑΛΟΥ» ΚΑΙ ΜΕΤΑΔΙΠΛΩΜΑ

Η ιδέα της παροχής μιας μεταπτυχιακής επέκτασης/ενίσχυσης της τεχνικής εκπαίδευσης ως εναλλακτική λύση σε μια πανεπιστημιακή διέξοδο δεν είναι απόλυτη καινοτομία: η ιδέα εμφανίστηκε στην αρχική περίοδο δύο ετών των εργασιών της επιτροπής Brocca (ενεργή από 1988 έως 1992), στη συνέχεια συντονίστηκε από τον μηχανικό. Gian Carlo Zuccon, όταν προέκυψε η ιδέα ότι – μέσα σε ένα πλαίσιο ενοποίησης και ολοκλήρωσης της γενικής κατάρτισης όλων των μαθημάτων της ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης – θα έπρεπε να προχωρήσουμε στην εξειδίκευση αυτών της τεχνικής εκπαίδευσης: μια πράξη που θα συνεπαγόταν την αναβολή της εξειδικευμένη εκπαίδευση σε μεταπτυχιακή πορεία παράλληλη και εναλλακτική της πανεπιστημιακής.

Μια ιδέα που μπλόκαρε η σθεναρή αντίσταση της τότε πανίσχυρης Γενικής Διεύθυνσης Τεχνικής Εκπαίδευσης, η οποία επέβαλε μια συμβιβαστική λύση: την αντιπαράθεση των μονοπατιών του «μοντέλου της Μπρόκα» με τα παραδοσιακά ή αυτά που «επικουρούνται» από την ίδια Διεύθυνση, που ουσιαστικά διατήρησε την εξειδικευμένη καμπυλότητα των προγραμμάτων σπουδών. Ένας συμβιβασμός που δεν έγινε αποδεκτός από τον Zuccon, ο οποίος ως εκ τούτου παραιτήθηκε από το αξίωμα. Και μάλιστα ελάχιστα ήταν τα τεχνικά ιδρύματα, ειδικά τα βιομηχανικά, που επέλεξαν το «μονοπάτι της Μπρόκας». Έτσι η προοπτική της μη πανεπιστημιακής ανώτατης τεχνικής εκπαίδευσης ξεθώριασε.

Η Ακαδημία ITS, παρά την περιορισμένη ανταπόκριση που έχει λάβει μέχρι στιγμής όσον αφορά τις εγγραφές, αποτελεί την πρώτη, οργανική προσπάθεια να κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση. Αλλά σε αυτό το σημείο προέκυψε επειγόντως το πρόβλημα πώς να τροφοδοτηθεί αυτό το ιταλικό σύστημα μη ακαδημαϊκής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ώστε να γίνει συγκρίσιμο, επίσης σε μέγεθος, με τα πιο δοκιμασμένα διεθνή μοντέλα, όπως το γερμανικό και το γαλλικό.

Το νομοσχέδιο Valditara, που χαρακτηρίζεται από τη σάρωση 4+2 για τεχνικά και επαγγελματικά ιδρύματα μέσω μαζικών δοκιμών (30% των ιδρυμάτων) σε σύντομο χρονικό διάστημα, θα πρέπει επίσης να διαβαστεί ως απάντηση σε αυτό το πρόβλημα. Ωστόσο, υπάρχει μια ουσιαστική διαφορά με το αναφερόμενο μοντέλο Brocca (πρώτος τρόπος) γιατί το μοντέλο αυτό πήγε προς την κατεύθυνση της εξειδίκευσης των περιοχών, ενώ αυτό που σκιαγραφείται στο νομοσχέδιο Valditara είναι, αντίθετα, έργο ενίσχυσης του ειδικού χαρακτήρα. αυτού του τομέα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ως στεγνή εναλλακτική με αυτή που αποτελούν τα λύκεια.

Μια επιχείρηση που παρουσιάζει πολυάριθμα τεχνικά και πολιτικά άγνωστα.

ΕΝΑ ΣΤΟΙΧΗΜΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΥ

Το πρώτο άγνωστο προς επαλήθευση είναι το πολιτικό: η σημερινή πλειοψηφία θα παραμείνει συμπαγής και αποφασισμένη στην κοινοβουλευτική διαχείριση του νομοσχεδίου; Ή θα συμβεί στο πέρασμα μεταξύ των δύο Βουλών, όπως συνέβη στην Πρώτη Δημοκρατία (και εν μέρει συνέβη και στη δεύτερη), το παιχνίδι των τροπολογιών να εμποδίζει τη διαδικασία του νομοσχεδίου σε σημείο να το επιβραδύνει ή και να το μπλοκάρει; Θα παραμείνει ο συνδυασμός των δύο θεμάτων (τεχνική-επαγγελματική αλυσίδα και αξιολόγηση συμπεριφοράς) ή μήπως θα δοθεί προτεραιότητα στο δεύτερο, σίγουρα πιο ελκυστικό στα μάτια της κοινής γνώμης και των κομμάτων που επιδιώκουν την εκλογική συναίνεση;

Ας υποθέσουμε ότι η πλειοψηφία προχωρά ενωμένη σαν μακεδονική φάλαγγα και επιταχύνει τον χρόνο (2024-2025 είναι αύριο…). Παραμένουν άγνωστα σχετικά με την εφαρμογή του νόμου, η επιτυχία του οποίου εξαρτάται από: 1) την ανταπόκριση που θα δώσουν τα σχολεία και οι οικογένειες στην πρόσκληση πειραματισμού με 4+2: λίγα, πάρα πολλά, κακώς κατανεμημένα σε όλη την επικράτεια.. .; 2) με το τι θα κάνουν τα ινστιτούτα που δεν συμμετέχουν στον πειραματισμό (70%) για να υπερασπιστούν/εδραιώσουν τη φήμη των παραδοσιακών μονοπατιών· 3) από τον πραγματικό βαθμό ελευθερίας που θα έχουν τα ινστιτούτα στη διαχείριση μιας προσφοράς κατάρτισης που είναι σημαντικά διαφορετική απο το παραδοσιακο ? 4) την ποιότητα και την ποσότητα των αλληλεπιδράσεων μεταξύ σχολείων και περιοχών (θεσμικά δίκτυα, επιχειρηματικός ιστός) για τη δημιουργία μιας πιο επαγγελματικής προσφοράς κατάρτισης και επομένως πιο ανοιχτής στην εναλλαγή εργασίας-μελέτης (PCTO). 5) ο βαθμός αντιστοιχίας μεταξύ των δεξιοτήτων που απέκτησαν οι μαθητές κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής τους και εκείνων που ζητούνται περισσότερο από την αγορά εργασίας. 6) την ικανότητα/διαθεσιμότητα των δασκάλων να κάμψουν τη διδασκαλία/μάθηση του κλάδου τους με μια πιο πρακτική και λειτουργική έννοια. 7) τη θέση που θα πάρουν τα σωματεία και οι τοπικοί τους εκπρόσωποι (RSU).

Σε εθνικό επίπεδο, το Flc CGIL πέρασε αμέσως στην επίθεση, δηλώνοντας σε δήλωσή του ότι «Η μεταρρύθμιση των τεχνικών και επαγγελματιών εργαζομένων είναι μια εξαγγελθείσα καταστροφή για τα αγόρια και τα κορίτσια αυτής της χώρας. Εκτός από τη Serie A, με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται ένα διπλό κανάλι όπου το τεχνικό και επαγγελματικό σύστημα υποβαθμίζεται και μειώνεται. Για άλλη μια φορά, η εκπαίδευση συγχέεται με την επαγγελματική κατάρτιση που συνδέεται με τις ανάγκες των επιχειρήσεων».

Αν όμως το νομοσχέδιο γίνει νόμος, αυτό που θα είναι καθοριστικό, αξίζει να θυμηθούμε, είναι η απάντηση που δίνουν στον χώρο τα σχολεία, οι δάσκαλοι και η αγορά εργασίας. Αν είναι θετικό, και αν το τεχνικο-επαγγελματικό κανάλι γίνει όντως «σειρά Α», ο υπουργός Βαλντιτάρα θα έχει κερδίσει το στοίχημά του. Αν το έργο ξεθωριάζει σε μια εξαθλιωμένη μεταμφίεση των παλαιών τεχνικών και επαγγελματικών ιδρυμάτων, όλα αυτά θα αποδειχθούν ένα στοίχημα. (Επεξεργασία από τον Orazio Niceforo)


Αυτή είναι μια αυτόματη μετάφραση μιας ανάρτησης που δημοσιεύτηκε στο Start Magazine στη διεύθυνση URL https://www.startmag.it/sanita/fini-sfide-e-scenari-del-progetto-valditara-sugli-istituti-tecnologico-professionali/ στις Sat, 14 Oct 2023 05:50:45 +0000.