Τι θα συμβεί στον Νίγηρα και γιατί η Γαλλία είναι εκτός μάχης

Τι θα συμβεί στον Νίγηρα και γιατί η Γαλλία είναι εκτός μάχης

Οι θέσεις των διαφόρων χωρών για τον Νίγηρα και τις πιθανές εξελίξεις της κρίσης. Η εμβάθυνση της Αμυντικής Ανάλυσης

Το στρατιωτικό πραξικόπημα στον Νίγηρα στις 26 Ιουλίου κινδυνεύει να αποσταθεροποιήσει ολόκληρη την περιοχή του Σαχέλ, θέτοντας σε δυσκολία πρώτα τη Γαλλία και μετά την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πάνω απ' όλα, το Παρίσι βλέπει τη μετα-αποικιακή επιρροή του στη «Françafrique» να διαγράφεται, υπονομευμένη από τον δυσοίωνο πόλεμο του 2011, καταζητούμενο επίσης από το Παρίσι, ενάντια στη Λιβύη του Μουαμάρ Καντάφι.

Η ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ECOWAS

Οι αντιδράσεις των 15 χωρών της ECOWAS/CEDEAO (Οικονομική Κοινότητα των Κρατών της Δυτικής Αφρικής/Communauté économique des États de l'Afrique de l'Ouest), της Γαλλίας και της ΕΕ ήταν άμεσες. Εξίσου πολύ ανήσυχοι ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες έχουν ένα απόσπασμα άνω των 1.100 στρατιωτών, έχοντας κάνει τον Νίγηρα μια σημαντική βάση για τον αγώνα ενάντια στους διάφορους σχηματισμούς τζιχαντιστών, δυστυχώς πάντα πολύ ενεργοί στο Σαχέλ.

Μέχρι σήμερα, δεν έχει σημειωθεί καμία δύναμη μετά τη λήξη του τελεσίγραφου που δηλώθηκε από την ECOWAS/CEDAW για να επιτρέψει στη χούντα του πραξικοπήματος να υποχωρήσει στην απομάκρυνση του προέδρου Μοχάμεντ Μπαζούμ.

ΤΙ ΚΑΝΕΙ Η ΝΙΓΗΡΙΑ

Τις επόμενες ώρες, η ECOWAS θα συζητήσει ποια μέτρα θα υιοθετήσει και προς το παρόν ο δρόμος της διαπραγμάτευσης παραμένει το φαβορί με την αποστολή στο Niamey του πρώην νιγηριανού εμίρη της βόρειας πόλης Kano Sanusi Lamido Sanusi ως διαπραγματευτή, ακόμη κι αν ο ίδιος αρνείται ότι είναι απεσταλμένος της κυβέρνησης της Abuja. «Ήρθαμε ελπίζοντας ότι η άφιξή μας θα ανοίξει το δρόμο για πραγματικές συζητήσεις μεταξύ των ηγετών του Νίγηρα και εκείνων της Νιγηρίας», είπε ο Σανούσι.

ΠΟΙΟΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙ ΤΟΝ ΝΙΓΗΡΑ

Ο πραξικοπηματίας Abdourahamane Tchiani, πρώην διοικητής της Προεδρικής Φρουράς, γνωρίζει τους αντιπάλους της στρατιωτικής χούντας της Νιγηρίας (ήταν διοικητής ενός τάγματος ECOWAS το 2003 στην Ακτή Ελεφαντοστού, το οποίο παρενέβη ως ειρηνευτική δύναμη μετά την υπογραφή της εκεχειρίας μεταξύ της κυβέρνησης και των ανταρτικών δυνάμεων) και γνωρίζει ότι ο Νίγηρας δεν είναι απομονωμένος.

Το Μάλι, η Μπουρκίνα Φάσο και η Γουινέα υποστηρίζουν το πραξικόπημα της 26ης Ιουλίου, ενώ η Αλγερία, ένας οικονομικός και στρατιωτικός γίγαντας, αντιτίθεται σε μια στρατιωτική επέμβαση: ενισχυμένη από αυτή την επίγνωση και τον κρίσιμο ρόλο της Ρωσίας, της Τουρκίας και της Κίνας (δυνάμεων με αυξανόμενη επιρροή στην Αφρική), της χούντας στην εξουσία στο Niamey απέρριψε "την παρέμβαση των δυτικών χωρών" αφού διέταξε το Παρίσι να αποσυρθεί εντός ενός μήνα από τους 1.500 στρατιώτες που είχαν αναπτυχθεί στον Νίγηρα.

ΤΙ ΚΑΝΕΙ Η ΓΑΛΛΙΑ

Το Παρίσι απάντησε σκληρά απαντώντας ότι μόνο οι «νόμιμες αρχές» του Νίγηρα μπορούν να αλλάξουν τις ισχύουσες διμερείς συνθήκες, αλλά η χούντα του Νιαμέι κατήγγειλε την παραβίαση του εναέριου χώρου του Νίγηρα από ένα γαλλικό στρατιωτικό μεταφορικό αεροσκάφος A400M που απογειώθηκε από το Τσαντ και κατηγόρησε το Παρίσι ότι είχε απελευθέρωσε 14 τζιχαντιστές πολιτοφύλακες και να έχει «σχέδιο αποσταθεροποίησης» του Νίγηρα.

ΤΙ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ Ηνωμένες Πολιτείες

Αν και η επίσκεψη της υφυπουργού Βικτόρια Νούλαντ δεν έχει αποφέρει κανένα αποτέλεσμα, η αμερικανική διπλωματία φαίνεται ακόμα να επικεντρώνεται στον διάλογο, επίσης λόγω του γεγονότος ότι μέχρι στιγμής οι πραξικοπηματίες δεν έχουν ζητήσει την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων (ούτε ιταλικών και γερμανικών αυτά) στον Νίγηρα, τον οποίο παραμένουν κλειστοί στις βάσεις τους.

ΤΙ ΚΑΝΕΙ Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

Οι Ευρωπαίοι, από την άλλη, φαίνεται να ετοιμάζονται να επιβάλουν κυρώσεις στα μέλη της στρατιωτικής χούντας της Νιγηρίας, όπως ανέφεραν στο Reuters πηγές της ΕΕ σύμφωνα με τις οποίες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ξεκινήσει συζητήσεις για τα κριτήρια λήψης των μέτρων. Για την επιβολή των κυρώσεων απαιτείται η συμφωνία και των 27 κρατών μελών της Ένωσης, αλλά είναι σαφές ότι η υιοθέτηση παρόμοιων μέτρων θα οδηγούσε κατά πάσα πιθανότητα και στην απέλαση των ιταλικών και γερμανικών δυνάμεων που βρίσκονται στον Νίγηρα.

Η εντύπωση είναι ότι η ΕΕ και η ECOWAS σκοπεύουν να δοκιμάσουν τη συμπαγή δύναμη της στρατιωτικής χούντας εστιάζοντας επίσης στις εσωτερικές διαφορές.

ΟΙ ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΟΝ ΝΙΓΗΡΑ

Οι εξελίξεις στην κρίση του Νίγηρα θα εξαρτηθούν από τις επιλογές που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο τραπέζι.

  • Η διατήρηση των διαπραγματεύσεων ανοιχτών χωρίς να επιδεινωθεί η κρίση με τη χούντα του Νιαμέι θα μείωνε τον κίνδυνο κλιμάκωσης και περιφερειακής σύγκρουσης που θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει όλη τη Δυτική Αφρική/Σαχέλ, αλλά θα ενίσχυε τη χούντα του πραξικοπήματος της Νιγηρίας. Μια εξέλιξη μάλλον απαράδεκτη για τη Γαλλία.
  • Ο περιορισμός της καταπολέμησης του CNSP σε ολοένα ισχυρότερες οικονομικές κυρώσεις θα απέτρεπε μια ανοιχτή σύγκρουση, θα προκαλούσε ίσως ζημιά στην ήδη αδύναμη οικονομία της Νιγηρίας, ακόμη κι αν η απεραντοσύνη των νιγηριανών συνόρων που διέσχισαν για κάποιο χρονικό διάστημα η παράνομη διακίνηση μπορούσε να ακυρώσει ή να μειώσει τον αντίκτυπο της κυρώσεις. Σίγουρα τέτοια μέτρα θα ενίσχυαν το ρήγμα εντός της ECOWAS, αφαιρώντας οριστικά τον Νίγηρα από τη δυτική επιρροή.
  • Η εφαρμογή μιας τεράστιας στρατιωτικής επέμβασης θα απαιτούσε χρόνο και θα οδηγούσε σε μια σύγκρουση αόριστης διάρκειας και εκτός ελέγχου, η οποία θα μπορούσε να επεκταθεί σε άλλα έθνη και η οποία θα ευνοούσε τα τζιχαντιστικά κινήματα που δραστηριοποιούνται στην περιοχή (το 2022 ο Νίγηρας υπέστη 114 επιθέσεις τζιχαντιστών κατά των περίπου 2.000 Μαλί και Μπουρκίνα Φάσο). Θα ήταν τότε απαραίτητο να αναπτυχθούν σχέδια και δραστηριότητες πληροφοριών, να συγκεντρωθούν και να υποστηριχθούν υλικοτεχνικά τεράστιες δυνάμεις (πολύ περισσότερες στρατιωτικές από τις 7.000 που ανέπτυξε η ECOWAS το 2017 για την επέμβαση στη μικροσκοπική Γκάμπια) με χερσαία και εναέρια μέσα για μια πολεμική προσπάθεια από δυνητικά παρατεταμένη χρονοδιάγραμμα, με μεγάλο οικονομικό κόστος και με την προοπτική να χρειαστεί να αναπτυχθούν στρατεύματα όχι μόνο στο Niamey αλλά σε ολόκληρο τον Νίγηρα, σε μέγεθος μεγαλύτερο από την Ιταλία. Ο νιγηριανός στρατός, ο οποίος θα φέρει το μεγαλύτερο βάρος σε περίπτωση επεμβάσεων της ECOWAS, έχει ήδη πολλές εσωτερικές δεσμεύσεις να αντιμετωπίσει ενάντια στα τζιχαντιστικά κινήματα (Μπόκο Χαράμ και τους τζιχαντιστές πολιτοφύλακες της επαρχίας Δυτικής Αφρικής του Ισλαμικού Κράτους που συνδέονται με το Ισλαμικό Κράτος) και αυτονομιστές της Μπιάφρας. Επιπλέον, η στρατιωτική επιτυχία κατά της στρατιωτικής χούντας του Νίγηρα δεν είναι προφανής όχι μόνο για την υποστήριξη που θα πρόσφεραν το Μάλι και η Μπουρκίνα Φάσο αλλά και επειδή η διείσδυση των νιγηριανών στρατευμάτων στο Niamey δεν θα εκτιμούσε την Αλγερία. Τα νιγηριανά στρατεύματα και οι σύμμαχοι της Ακτής Ελεφαντοστού και της Σενεγάλης θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τις δυνάμεις της Νιγηρίας που ενισχύθηκαν τα τελευταία χρόνια από δυτική, τουρκική και αιγυπτιακή βοήθεια και προμήθειες, για να μην αναφέρουμε ότι ένας πιθανός ενεργός ρόλος των γαλλικών δυνάμεων θα μπορούσε να διαδραματιστεί σε ολόκληρη την Αφρική. μια νεοαποικιακή επιχείρηση ευνοώντας έτσι τη διείσδυση της Ρωσίας, της Τουρκίας και της Κίνας (συμπεριλαμβανομένης της στρατιωτικής). Το Παρίσι θα πρέπει στη συνέχεια να λάβει υπόψη τον κίνδυνο ότι μια άλλη «αφρικανική εκστρατεία» θα μπορούσε να πυροδοτήσει ξανά την εσωτερική εξέγερση σε πολλά μπανλιέ, γεγονός που θα άνοιγε ένα σημαντικό εσωτερικό μέτωπο.
  • Η διεξαγωγή μιας δράσης με στόχο την απελευθέρωση του Bazoum, με πιθανώς γαλλικές ειδικές δυνάμεις (ήδη παρούσες στο Niamey), θα οδηγούσε σε κάθε περίπτωση μια κατάσταση πολέμου που θα έθετε σε κίνδυνο το Παρίσι και τις δυτικές σχέσεις και συμφέροντα στον Νίγηρα χωρίς ωστόσο να εγγυάται αρνητικές εξελίξεις για τον στρατό της χούντας του Νιαμέι. Οποιαδήποτε στρατιωτική ενέργεια κατά του CNSP θα μπορούσε επίσης να προσφέρει την κατάλληλη ευκαιρία για εξωτερικές επεμβάσεις για την υποστήριξη των πραξικοπηματιών, όπως αυτή των Ρώσων εργολάβων της PMC Wagner. Ο ηγέτης της, Yevgeny Prigozhin, έχει ήδη τεθεί στη διάθεση του να στείλει τους άντρες του στο Niamey, παρόλο που η Μόσχα μέχρι στιγμής έχει εκφραστεί υπέρ της αποκατάστασης της νόμιμης κυβέρνησης χωρίς να εκδώσει ποινές ή να απειλήσει με κυρώσεις κατά της χούντας του πραξικοπήματος.
  • Το στοίχημα σε ένα εσωτερικό αντιπραξικόπημα δεν θα προσφέρει επί του παρόντος καμία εγγύηση επιτυχίας, καθώς δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι μεγάλα τμήματα του πληθυσμού είναι έτοιμα να ξεσηκωθούν ενάντια στο CNSP ούτε ότι ένα σημαντικό μέρος των στρατιωτικών δυνάμεων και των δυνάμεων ασφαλείας της Νιγηρίας είναι έτοιμο να ξεσηκωθεί εναντίον οι πραξικοπηματίες.

(Απόσπασμα από άρθρο της Analysis of Defense· εδώ η πλήρης έκδοση)


Αυτή είναι μια αυτόματη μετάφραση μιας ανάρτησης που δημοσιεύτηκε στο Start Magazine στη διεύθυνση URL https://www.startmag.it/mondo/niger-scenari-possibili/ στις Sun, 13 Aug 2023 04:54:42 +0000.